15 marca - Światowy Dzień Konsumenta

15 marca obchodzimy Światowy Dzień Konsumenta. Jest to święto każdego z nas, gdyż wszyscy jesteśmy konsumentami. Na szczęście też coraz lepiej nie tylko znamy swoje prawa, ale i coraz skuteczniej potrafimy je egzekwować.
Święto to obchodzone jest 15 marca, ponieważ tego dnia w 1962 roku miało miejsce przełomowe orędzie Johna F. Kennedy’ego, w którym prezydent USA sformułował cztery podstawowe prawa konsumentów: prawo do informacji, wyboru, do bezpieczeństwa i do reprezentacji.
Światowy Dzień Konsumenta obchodzimy w Polsce w tym roku pod hasłem „Zanim klikniesz - poznaj swoje prawa”. Jest to inicjatywa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Korzystanie z oferty w wirtualnym świecie, może często stwarzać bardzo realne problemy.

„Zanim klikniesz - poznaj swoje prawa”
Jak już Państwo przeczytali w tekście o naszym wspólnym święcie – Dniu Konsumenta – w tym roku jego naczelnym hasłem jest Internet. Zachęcam więc do lektury o dwóch bardzo istotnych dla naszego życia aspektach korzystania z sieci: o zakupach w Internecie i o problemach z jakością usług dostawców Internetu.
Kupuj bezpiecznie
Zakupy w sieci, są z reguły bezpieczne. Jeśli zadbamy o podstawowe rzeczy. Zanim się na nie zdecydujemy warto dobrze poznać prawa, które nam przysługują. Uzależnione są one od tego z kim w wirtualnym świecie zawieramy transakcję. Jeśli z przedsiębiorcą - zastosowanie mają szczegółowe przepisy ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny jak również ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej i inne przepisy regulujące prawa konsumentów, jeśli zaś z innym konsumentem - ogólne przepisy kodeksu cywilnego. Warto pamiętać o następujących rzeczach:
Poznajmy i sprawdźmy sprzedawcę. Sprawdźmy, czy łatwo można z nim się skontaktować, sprawdźmy opinie o sprzedawcy. Ostrzeżeniem jest brak danych teleadresowych na stronie.
Zapoznajmy się dokładnie z towarem. Przejrzyjmy wszystkie dostępne na stronie internetowej informacje o produkcie, przeanalizujmy dane techniczne etc.
Porównajmy cenę z innymi ofertami, sprawdźmy wszystkie jej składniki wraz z kosztami przesyłki.
Dowiedzmy się, jakie są możliwości zapłaty, czy nie naraża nas to na niebezpieczeństwo. Jeśli podajemy przez Internet numer naszej karty płatniczej upewnijmy się, że korzystamy z bezpiecznego połączenia internetowej (żółta kłódka).
Poznajmy zasady, na jakich zostanie nam dostarczony towar. Czy będziemy mogli go sprawdzić podczas odbioru i co w razie jego uszkodzenia podczas transportu (czy przesyłka jest ubezpieczona).
Pamiętajmy, że w terminie 10 dni od otrzymania przesyłki z towarem przysługuje nam prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyn. Można zwrócić towar w stanie niezmienionym.
Pamiętajmy, że mamy takie same uprawnienia do reklamowania produktów kupionych w Internecie, jak w tradycyjnym sklepie – w ciągu dwóch lat od zakupu. Dlatego zachowajmy dowód sprzedaży, ofertę i korespondencję prowadzoną ze sprzedawcą
W razie problemów i wątpliwości prośmy o poradę Powiatowego Rzecznika Konsumentów.

Problemy z dostawcami Internetu
Problemy z reklamacją i ograniczenie odpowiedzialności za nienależyte wykonanie umowy - to najczęstsze naruszenia prawa, jakich dopuszczają się dostawcy usług internetowych, jak wynika z raportu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).
Z okazji przypadającego 12 lutego 2008 Dnia Bezpiecznego Internetu UOKiK przypomniał, o czym należy pamiętać podpisując umowę z dostawcą internetu: konieczne jest uważne przeczytanie umowy i w razie potrzeby domaganie się zawarcia w niej warunków reklamacji. Warto czytać regulaminy i załączniki. W przypadku umowy należy sprawdzić, czy dostawca nie umieścił w niej klauzul, które mogą okazać się dla nas niekorzystne - apeluje UOKiK. Jak wynika z danych Urzędu, stale przybywa skarg na wadliwe wykonanie usług przez dostawców Internetu, w tym na złą jakość świadczonych usług. W rejestrze klauzul niedozwolonych znajduje się ponad 80 postanowień, których stosowanie w umowach z klientami jest zabronione - przypomina UOKiK. Według Urzędu, jednym z najczęściej spotykanych naruszeń jest brak informacji w umowie o warunkach składania reklamacji. Zdaniem prezesa UOKiK, zaniedbywanie obowiązku informacyjnego naraża konsumentów na negatywne konsekwencje wynikające z niewłaściwego reklamowania usługi. Prezes UOKiK kwestionuje również postanowienia, w których przedsiębiorcy zastrzegają sobie prawo do ograniczenia świadczenia usługi, uzasadniając to np. względami technicznymi, ekonomicznymi lub prawnymi. Zdaniem Urzędu, może to spowodować sytuację, w której przy braku dostępu do Internetu, klient będzie zobowiązany do wnoszenia opłat w pełnej wysokości. Kolejnym często spotykanym naruszeniem praw jest ograniczenie odpowiedzialności za nienależyte wykonanie usługi przez operatora. W umowach o dostawę Internetu przedsiębiorcy często ograniczają swoją odpowiedzialność np. do wysokości 1/30 opłaty abonamentowej, za każdy dzień, w którym przerwa w świadczeniu usług trwała dłużej niż 12 godzin. Natomiast w odniesieniu do klientów odpowiedzialność nie jest już ograniczona - jeżeli konsument nienależycie wykonuje umowę przedsiębiorca może żądać odszkodowania w pełnej wysokości - zauważa Urząd. Tego typu praktyki są, zdaniem prezesa UOKiK, “niezgodne z prawem i niedopuszczalne”.

Rzecznik Konsumentów udziela porad w indywidualnych sprawach konsumenckich dot. problemów z dostarczaniem usług internetowych.
Pomocy udziela także Urząd Komunikacji Elektronicznej (Delegatura UKE w Opolu, ul. Łokietka 2, Tel. 077 453 69 81).

Małgorzata Płaszczyk
Powiatowy Rzecznik Konsumentów

źródło: Powiat Strzelecki - wydanie 102